اگرچه عارضه‌ی ریزش مو در مردان به دلایل مختلف بروز می‌کند، اما رایج‌ترین آن طاسی با الگوی مردانه (Male Pattern Baldness) نام دارد. نام دیگر این عارضه آلوپسی آندروژنیک (Androgenetic Alopecia) یا ریزش موی ژنتیکی (Genetic Hair Loss) است. تمرکز ما در این مطلب بر همین عارضه خواهد بود، هرچند در این میان اشاراتی به دیگر عارضه‌های ریزش مو که ممکن است افراد به آن دچار شوند نیز خواهیم داشت.
طاسی چیست؟
طاسی یا ریزش مو می‌تواند در زنان و مردان به دلایل مختلف از جمله افزایش سن، مشکلات پوستی، تغذیه‌ی نامناسب، مصرف برخی داروها، استرس، و مهم‌تر از همه تأثیرات ژنتیکی اتفاق بیفتد. اگر طاسی بر اثر یک اختلال ژنتیکی ارثی رخ دهد، به آن آلوپسی آندروژنیک می‌گویند که طاسی با الگوی مردانه نیز نامیده می‌شود. دلیل بروز این عارضه هورمونی به نام دی هیدروتستوسترون (Dihydrotestosterone) یا DHT است که از تستوسترون حاصل می‌شود. دی هیدروتستوسترون به فولیکول مو می چسبد و باعث می‌شود فولیکول‌ها به مرور کوچک‌تر و ضعیف‌تر شوند. به همین دلیل موها نازک‌تر و نازک‌تر می‌شوند تا این که برخی مردان در قسمت بالای سر کاملاً طاس می‌شوند. اگر در زمان تولد ژن‌هایی که باعث ریزش مو می‌شوند حاضر باشند، فرد به احتمال زیاد هنگام رسیدن به بزرگسالی دچار ریزش مو خواهد شد. بر خلاف باور عامه، طاسی از پدربزرگ سمت مادری به ارث نمی‌رسد، بلکه هر دوی والدین در احتمال ریزش موی فرزند نقش دارند.
از کجا بدانم که دچار ریزش مو شده‌ام؟
این پرسش بسیار خوبی است و اگرچه پاسخ آن ممکن است به نظر واضح برسد، اما بسیاری از آقایان زمانی متوجه ریزش موی خود می‌شوند که این وضعیت تا حد زیادی پیشروی کرده است و ممکن است برای درمان کامل آن خیلی دیر شده باشد. دلایلی که باعث می‌شود مردان متوجه ریزش موی خود نشوند معمولاً انکار کردن آن است، یا این که روند ریزش مو به قدری کند است که فرد متوجه آن نمی‌شود. از سوی دیگر بسیاری از مردان در حالی نگران ریزش موی خودشان هستند که در واقع جایی برای نگرانی وجود ندارد.
بهترین روش تشخیص ریزش مو این است که:
• خودتان میزان نازک شدن مو و عقب رفتن خط رویش مو را بررسی کنید.
• دیگران به شما بگویند که ریزش مو پیدا کرده‌اید (شاید خودتان متوجه این موضوع نشده باشید).
• مشاهده‌ی تعداد زیادی مو روی بالش، در حمام، روی تخت خواب، داخل صافی حمام یا روی دست‌ها در هنگام درست کردن موها.
چگونه می‌توانم طاسی با الگوی مردانه را تشخیص دهم؟
تشخیص طاسی با الگوی مردانه حتی برای افراد غیرمتخصص نیز آسان است چرا که فقط بر قسمت بالای سر تأثیر می‌گذارد نه دو طرف آن، و یک الگوی نعل اسبی ریزش مو ایجاد می‌کند. ریزش مو دارای چند الگوی رایج است - عقب رفتن خط رویش مو، کم پشت شدن موی وسط سر، یا کم پشت شدن کلی در قسمت بالایی سر. طاسی با الگوی مردانه هرگز دو طرف یا پس سر را درگیر نمی‌کند.
اگر دنبال درمان نباشم آیا کاملاً کچل خواهم شد؟
این مسئله بستگی به چند عامل دارد. نخست، عارضه‌ای که باعث ریزش موی شما می‌شود - اگر دچار یک عارضه‌ی موقتی ریزش مو شده باشید (که این امر در مردان نادر است) در این صورت احتمالاً پاسخ شما نه خواهد بود. اگر عارضه‌ای که درگیر آن هستید طاسی با الگوی مردانه باشد، میزان پیشروی نهایی ریزش موی شما بسته به عوامل مختلف به شدت متغیر خواهد بود. در مورد مردانی که شروع طاسی با الگوی مردانه در آنان خیلی زود یا به صورت تهاجمی رخ می‌دهد، احتمال ریزش موی شدیدتر یا سریع‌تر نیز بالا می‌رود، که این مسئله ممکن است باعث بروز طاسی در سن پایین‌تری نسبت به بقیه شود. ریزش مو در برخی مردان از 18 سالگی (و گاهی حتی زودتر) شروع می‌شود. طبیعی است که این مردان در سن نسبتاً پایین (حدود بیست و پنج سالگی) کاملاً طاس خواهند شد. حال آن که برخی مردان نشانه‌های آغاز کم پشت شدن مو را از بیست و پنج سالگی به بعد، یا حتی دیرتر مشاهده می‌کنند. این مردان کمتر احتمال دارد که بعدها کاملاً طاس شوند و ممکن است تا زمانی که پا به سن بگذارند فقط موهایشان کم پشت شده باشد. بنابراین راحت‌ترین راه دانستن این که آیا نهایتاً تمام موهای خود را از دست خواهید داد یا نه این است که به زمان شروع ریزش موی خود توجه کنید. و توجه کنید که کم پشت شدن مو چقدر تهاجمی یا سریع است.
بهترین زمان برای آغاز درمان ریزش مو چه زمانی است؟
پاسخ ساده این است که بهتر است این کار را در اسرع وقت انجام دهید. توصیه‌ی ما این است که به محض این که متوجه ریزش موی خود شُدید به یک متخصص مراجعه کنید. ریزش مو با الگوی مردانه یک عارضه‌ی مزمن است که در صورت عدم درمان بدتر خواهد شد. هرچه موی بیشتری از دست بدهید، شانس این که بتوانید موهایتان را به طور کامل بازیابی کنید کمتر می‌شود. به همین دلیل است که ما همیشه توصیه می‌کنیم پیش از پیشروی عارضه به فکر راهکار باشید.
بر خلاف مردان، شایع‌ترین دلایل ریزش موی خانم‌ها بسیار متنوع است. اگر خانم هستید و دچار ریزش مو شده‌اید این مطلب می‌تواند به شما کمک کند تا در وقت و انرژی خود صرفه‌جویی کرده، از سرخوردگی جلوگیری کنید. در اینجا مطالب جامعی درباره‌ی عارضه‌های ریزش مو که عمدتاً زنان را درگیر می‌کنند گردآوری شده است.
طاسی با الگوی زنانه
ریزش مو با الگوی زنانه معمولاً در حدود 30 سالگی و حتی زودتر از آن یعنی حدود بیست و چند سالگی یا قبل‌تر آغاز می‌شود. کم پشت شدن مو معمولاً در حدود 40 سالگی به وضوح خود را نشان می‌دهد و حتی ممکن است بعد از یائسگی مشخص‌تر شود. 50% زنان تا زمانی که به 50 سالگی برسند، درجه‌ای از ریزش مو را تجربه می‌کنند که این ریزش مو ممکن است بر اثر ریزش مو با الگوی زنانه یا عارضه‌ای دیگر همچون ریزش موی پراکنده یا تلوژن افلوویوم (Telogen Effluvium) به وجود بیاید.
ریزش مو با الگوی زنانه معمولاً به شکل کم‌پشتی بروز می‌کند مثلاً جایی که پنج مو داشت حالا دو مو دارد و مانند طاسی با الگوی مردانه نیست که یک ناحیه‌ی بی‌مو در ناحیه‌ی بالای سر به وجود بیاید. گاهی اوقات زنان نیز عقب رفتن خط رویش مو را تجربه می‌کنند. بعضی شرایط موقتی مانند بارداری، مصرف دارو، رژیم یا استرس ممکن است به ریزش مو بینجامد، اما 70% زنانی که دچار این عارضه می‌شوند می‌توانند آن را به آلوپسی آندروژنتیک یا ریزش مو با الگوی زنانه نسبت دهند. نشانه‌ها و علائم ریزش مو با الگوی زنانه شامل کم پشت شدن کلی مو در قسمت بالای سر و ریزش موی نسبی در وسط سر یا خط رویش مو می‌شود.
ریزش موی پراکنده
ریزش موی پراکنده نام دیگر تلوژن افلوویوم مزمن است. در این عارضه با افزایش ریزش مو و در نتیجه کم پشتی مو در کل سر رو به رو هستیم. در این حالت اگرچه موها کم‌پشت‌تر می‌شوند اما فولیکول‌ها از بین نمی‌روند. ریزش موی پراکنده باعث ریختن موها به میزان نسبتاً برابر در کل سر می‌شود که این ریزش موی شدید موجب می‌شود موها کم‌پشت‌تر به نظر برسند. در حالی که تلوژن افلوویوم معمولی یک عارضه‌ی ریزش موی موقتی است، تلوژن افلوویوم مزمن طولانی‌تر است و بیش از شش ماه به طول می‌انجامد. این عارضه‌ی ریزش مو بیشتر در زنان مشاهده می‌شود، هرچند ریزش موی پراکنده در مردان نیز وجود دارد.
ریزش موی پراکنده به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد که ممکن است شامل این موارد باشد: کمبود برخی مواد مغذی خاص، استرس، یا اثرات جانبی بیماری‌هایی همچون کم‌خونی و مشکلات تیروئید.
تلوژن افلوویوم
تلوژن افلوویوم زمانی اتفاق می‌افتد که یک استرس شدید یا ناگهانی باعث افزایش ریزش مو بشود. یک رویداد ناگهانی یا پراسترس می‌تواند موجب شود رشد بعضی فولیکول‌های مو زودتر از موعد متوقف شده وارد فاز تلوژن (سکون) شود. موهایی که در اثر تلوژن افلوویوم آسیب می‌بینند برای حدود سه ماه در حالت سکون باقی می‌مانند و سپس می‌ریزند. معمولاً کسانی که دچار تلوژن افلوویوم می‌شوند قبل از این که ریزش مو اتفاق بیفتد از رویدادی که موجب آن شده است بهبود یافته‌اند. در بیشتر مواردِ تلوژن افلوویوم، ریزش مو موقتی است و موها به زودی بهبود می‌یابند. با این حال، در بعضی موارد از تلوژن افلوویوم ریزش مو تا زمانی که مشکل اصلی حل نشود ادامه پیدا می‌کند.
آره‌اتا (Alopecia Areata) یا طاسی منطقه‌ای
در آلوپسیا آره‌اتا ریزش موی سکه‌ای اتفاق می‌افتد که دلیل آن این است که تعداد زیادی فولیکول زودتر از موعد و به سرعت وارد فاز تلوژن (سکون) می‌شوند. علت بروز آلوپسیا آره‌اتا مشخص نیست اما این نوع آلوپسیا در دسته‌بندی اختلالات خودایمنی جای می‌گیرد. آلوپسیا آره‌اتا عارضه‌ی نسبتاً شایعی است و ممکن است یک نفر در هزار نفر را در مرحله‌ای از زندگی درگیر کند. در بعضی موارد آلوپسیا آره‌اتا بسیار گسترده و شدید شده تبدیل به آلوپسیا توتالیس (Alopecia Totalis) یا آلوپسیا یونیورسالیس (Alopecia Universalis) می‌شود. برخی معتقدند آلوپسیا آره‌اتا دارای یک مکانیسم خودایمنی است اما ممکن است یک عامل خارجی همچون شوک ناگهانی یا استرس شدید نیز باعث بروز آن شود.
عوامل آغازگر آلوپسیا آره‌اتا چه هستند؟
عواملی که باعث شروع ریزش موی آلوپسیا آره‌اتا می‌شوند ناشناخته هستند. چند عامل احتمالی وجود دارد که احتمالاً بر روند آلوپسیا آره‌اتا تأثیر می‌گذارند. این عوامل عبارتند از:
• استرس روانی مزمن طولانی-مدت
• شوک و استرس شدید ناگهانی
• ضربه‌ی فیزیکی
• آسیب پوست ناحیه‌ای
• زمینه‌ی ژنتیکی
• عفونت ویروسی/باکتریایی
• بارداری/هورمون‌ها
• آلرژی
• مواد شیمیایی
• تغییرات فصلی
آلوپسی کششی
آلوپسی کششی نوعی ریزش مو است که در اثر اِعمال کشش بیش از حد به ساقه‌ی مو بروز می‌کند. در این حالت مو کشیده می‌شود و ممکن است فولیکول آسیب ببیند. اگر این وضعیت به مدت طولانی ادامه پیدا کند، آلوپسی کششی موجب خواهد شد تولید مو کُندتر شده و نهایتاً متوقف شود. برخی مدل‌های آرایش مو که ریشه‌های موها را تحت فشار دائمی قرار می‌دهند دلیل اصلی آلوپسی کششی هستند. این مدل‌های آرایش مو شامل اکستنشن‌ها و موهای مصنوعی ادغام شده در موی فرد که اتصال سفت و کششی ایجاد کند و بافت‌های موی محکم و سفت مانند بافت نواری و رده‌ای می‌باشند. آلوپسی کششی عموماً بر خط رویش مو تأثیر می‌گذارد و باعث ریزش مو در جلوی سر و شقیقه‌ها می‌شود. به دلیل ماهیت این مدل‌های آرایش مو که باعث آلوپسی کششی می‌شوند، این عارضه‌ی ریزش مو بیشتر در زنان مشاهده می‌گردد. البته مردانی که موهای خود را محکم می‌بافند یا از اکستنشن‌های مو استفاده می‌کنند نیز در معرض آلوپسی کششی قرار دارند.
آیا با شروع ریزش مو به فکر درمان آن می‌افتید؟ یادتان می‌آید وقتی جوان بودید موهای سرتان چقدر پر بود؟ حالا وقتی موهایتان را شانه می‌کنید موهای بیشتری را روی شانه یا در سینک می‌بینید. به آینه نگاه می‌کنید و می‌بینید موهایتان واقعاً کم شده است.
ریزش مو را می‌توان با روش‌های درمانی مختلف مانند روغن‌های گیاهی، محرک‌های شیمیایی، مکمل‌های ویتامین و غیره درمان کرد. اگرچه راهکارهای مختلفی برای کنترل ریزش مو وجود دارد، اما اگر مقدار زیادی مو از دست داده باشید باید روش‌های دیگری را در پیش بگیرید. این گزینه‌ها روش‌های جایگزین برای مقابله با طاسی نام دارند و شامل افزودن مو، پیوند مو و ترمیم مو می‌شوند.
بعضی از این روش‌های جایگزین ممکن است بی‌تأثیر باشند و بعضی می‌توانند دردناک، بی‌نتیجه و حتی خطرناک باشند چرا که شامل عمل جراحی بر روی پوست سر می‌شوند که معمولاً نمی‌تواند رضایت بیمار را برآورده کند.
ما در موسسه ترمیم موی جوزف از تکنیک ثبت‌شده‌ی مایکرودات (Microdote Technique™) استفاده می‌کنیم. این روش یکی از بهترین راهکارهای ترمیم مو بدون جراحی است که امروزه در جهان وجود دارد.
آیا با شروع ریزش مو به فکر درمان آن می‌افتید؟ یادتان می‌آید وقتی جوان بودید موهای سرتان چقدر پر بود؟ حالا وقتی موهایتان را شانه می‌کنید موهای بیشتری را روی شانه یا در سینک می‌بینید. به آینه نگاه می‌کنید و می‌بینید موهایتان واقعاً کم شده است.
بعضی از این روش‌های جایگزین ممکن است بی‌تأثیر باشند و بعضی می‌توانند دردناک، بی‌نتیجه و حتی خطرناک باشند چرا که شامل عمل جراحی بر روی پوست سر می‌شوند که معمولاً نمی‌تواند رضایت بیمار را برآورده کند.
ما در موسسه ترمیم موی جوزف از تکنیک ثبت‌شده‌ی مایکرودات (Microdote Technique™) استفاده می‌کنیم. این روش یکی از بهترین راهکارهای ترمیم مو بدون جراحی است که امروزه در جهان وجود دارد.
